Steeds meer Belgen ruilen strak grastapijt voor bloemenweide
Tuinaannemer helpt je ecologisch op weg om vaak gemaakte fouten te vermijden
Een egaal groen, gemillimeterd gazon zonder een sprietje onkruid? Steeds meer Belgen passen ervoor en trekken voluit de ecologische kaart met een levendige bloemenweide, bloemenakker of bloemrijk grasland. Tuinaannemers zien de trend elk jaar groeien… maar ook keer op keer dezelfde fouten opduiken. “Het is heel verleidelijk om meteen een mengsel in te zaaien, maar de mooiste of meest duurzame bloemenweide zal het niet opleveren. Je hebt echt wel wat kennis en geduld nodig”, vertelt Frederik Houssin, gespecialiseerd in ecologische tuininrichting.
3x bloementuinen
• Allereerst, een bloemenweide is niet hetzelfde als een bloemenakker of bloemrijk grasland. Tuinaannemer Frederik Houssin: “Een bloemenweide, zonder grassen, bestaat uit vaste planten of tweejarige planten die zich kunnen uitzaaien. In standaardmengsels vind je klassiekers als knoopkruid en margrieten. Al moet je wel opletten dat deze basismengsels zijn afgestemd op het type bodem in je tuin. Ideaal is om op maat te werken, met inheemse mengsels. Een tuinaannemer kan je helpen met zijn kennis van planten en grondsoorten. Zo ben je zeker van een esthetisch én duurzaam resultaat dat niet na een of twee jaar plots achteruitgaat. In een bloemenweide moet je ook actief grassen uitwieden, want die zijn heel dominant, wat het allemaal niet zo simpel maakt.”
• Daarnaast heb je een bloemenakker die uit eenjarige soorten bestaat – denk aan klaprozen en korenbloemen – waarbij je vrij snel van een bloemenzee geniet. Wel is het belangrijk dat de bloemen zich kunnen uitzaaien – eenjarigen moeten zich elk jaar opnieuw vestigen – terwijl dat bij een vaste bloemenweide minder nodig is omdat de planten blijven als ze zich eenmaal gevestigd hebben. Ook moet je elk jaar de bodem van een bloemenakker licht bewerken en wat bloemen bijzaaien. Soms moet je ook heel licht bemesten, zodat bepaalde soorten (o.m. de korenbloem) op termijn niet verdwijnen. Een bloemenakker maai je jaarlijks, waarbij je het maaisel afvoert om de bodem niet te verrijken.
• Als derde ecologische type schuift Frederik Houssin het bloemrijk grasland naar voor. “Hier gaat het om een vegetatie met meerjarige bloemen en grassen. Heel duurzaam, ecologisch robuust en met weinig onderhoud. Belangrijk is dat je hier op de juiste momenten maait, zodat de grassen niet verder verspreiden, maar anders heb je er weinig werk aan. Bloemrijke graslanden komen dan ook van nature voor, vroeger veelal door begrazing, wat we vandaag vervangen door een of twee keer per jaar te maaien. Wel is het belangrijk dat je het maaisel niet laat liggen, anders kan je de bloemenrijkdom niet behouden.”
3x valkuilen
Tuinaannemers krijgen opmerkelijk meer vraag naar bloemenweides, bloemenakkers en bloemrijke graslanden. Frederik Houssin: “Het natuurlijke gevoel spreekt mensen aan: je kan volop van het leven in je tuin genieten met meer biodiversiteit, én je hebt een mooi uitzicht. Nu die trend aanhoudt, kloppen steeds meer mensen bij ons aan voor advies. Meestal als ze een bloemenweide of bloemrijk grasland willen aanleggen, maar vaak ook omdat het resultaat van een eigen poging tegenvalt. Zo moet je je zeker goed informeren rond de bodemomstandigheden in je tuin, een aangepast bloemenmengsel en het maaibeheer.”
• Start niet op een overbemeste grond. Bloemen hebben een voedingsarme grond nodig, terwijl de meeste tuinen in Vlaanderen voedingsrijk zijn. Daardoor zal je bloemenweide snel vergrassen. Idealiter verwijder je daarom bestaande graszoden en neem je enkele centimeters van de voedingsrijke bovenste laag weg, zodat je grond schraler wordt. Enkele jaren gewoon maaien en het maaisel afvoeren, werkt ook. Op een voedingsarme grond kan je dan het bloemenmengsel inzaaien.
• Zaai een aangepast mengsel in. Kies een mengsel dat zowel eenjarige als meerjarige planten bevat. Inzaaien in het voorjaar kan, al zullen dan wel massaal ongewenste kruiden opduiken – zoals het typische ‘warmte-onkruid’ melde dat eenjarige planten makkelijk verdringt. Een bloemenweide zaai je daarom beter in het najaar in. Onder bomen kan je speciale mengsels zaaien met schaduwminnende planten, maar zon en licht zijn echt wel nodig voor een gezonde bloemenweide.
• Pas je maaibeheer aan. Je bloemenweide niet maaien is geen optie, omdat grassen dan snel de overhand zullen nemen. Voor een bloemrijk grasland is het dan weer belangrijk om minder te maaien én op de juiste tijdstippen – bijvoorbeeld als je grassoort op zijn sterkst staat – zodat je de grasdominantie kan doorbreken. Ook is het een kwestie van vol te houden voor een mooi resultaat op lange termijn. Bij een slim maaibeheer komen veel plantensoorten trouwens vanzelf, voor een duurzaam bloemrijk grasland. Tip: je kan het maaisel gerust enkele dagen laten liggen, dan krijgen insecten nog de kans om een veilige plaats te zoeken. Ook kan je elke keer een ander hoekje overslaan en niet maaien, in het belang van de insecten.
3x ecologische tips
• Ga voor inheemse plantenmengsels. Let ook op de genetische oorsprong van de zaden, zodat je geen kruisingen hebt maar planten van bij ons. Frederik Houssin: “Veel tuinliefhebbers laten zich verleiden door erg kleurrijke ‘carnavalsmengsels’. Die lokken wel insecten naar je tuin, maar vooral generalistische zoals honingbijen die veel nectar zoeken. Solitaire bijen zijn bijvoorbeeld op zoek naar heel specifieke planten. Zelf check ik altijd eerst de omgeving: welke natuurgebieden en type graslanden liggen er in de buurt? Als je dan inheemse soorten overneemt die van nature in de regio groeien, heb je gegarandeerd succes en zullen de insecten volgen. Een op maat gemaakt bloemenmengsel is een duurzame en slimme strategie.”
• Leg een gelaagde rand aan. Zo creëer je een natuurlijke overgang tussen je bloemrijk grasland of bloemenweide en de omgeving. Een tuinaannemer kan je helpen bij de keuze van struiken of heesters.
• Geef een bloemenweide geen water. Dat is niet nodig, zinloos zelfs. Vind je anderzijds de eenvoud van een bestaand grasland wat te saai, dan kan je altijd bloembollen planten voor extra kleur. Maar overdrijf niet, hou rekening met de bloeitijden en pas je maaibeurten hierop aan. Zo heeft het geen zin om alliums te planten, die in juli bloeien, als je je gras in mei maait. Ruim ook altijd de afvallende bladeren van bloemen op, anders zullen ze de bodem verrijken, wat nadelig is voor je bloemenweide.
Over tuinaannemer.be
Het Tuinaannemereffect is een campagne van VLAM om de diensten van de tuinaannemer te promoten. Een professionele tuinaannemer weet raad met de talrijke uitdagingen die bij een tuin komen kijken. Bovendien is hij als expert op het gebied van plantenkeuze, watergift en verharding ook de geknipte persoon om advies te geven. Meer info en een overzicht van alle tuinaannemers in je buurt: www.tuinaannemer.be.
Voor meer info
VLAM I Marie Arnauts (promotiemanager Bloemen & Groen) I [email protected] I +32 490 66 81 37
RCA I Yannick Speelmans I [email protected] I +32 497 66 08 86 I www.rcapress.be